Park zoekt vrienden!

Evaluatie locatieprofiel Westerpark

by

Op 31 oktober 2019 werd in de stadsdeelcommissie West het advies aan de burgemeester over de evenementen in het Westerpark besproken. In 2018 is het evenementenbeleid met locatieprofielen geïntroduceerd met 123 evenementsdagen voor het Westerpark en wordt nu geëvalueerd. Jenneke van Pijpen sprak tijdens de vergadering in. Lees hieronder haar tekst.

Tijdens de vergadering is een voorstel van de PvdA en GroenLinks met steun van Denk aangenomen om het aantal evenementen vast te stellen op minder evenementen voor meer balans. De stadsdeelcommissie adviseert maximaal 100 evenementen, waarvan 6 grote evenementen van >10.000 bezoekers  (nu 10), 14 middelgrote evenementen van 2.000-10.000 bezoekers (nu 23) en 80 kleine evenementen van <2000 bezoekers (nu 90).

De Vrienden van het Westerpark komen op voor een mooi, groen, toegankelijk park. Een belangrijke aanleiding om de vereniging Vrienden van het Westerpark te revitaliseren was de drukte en onbalans in het Westerpark. Buurtbewoners;  gebruikers en liefhebbers van het Westerpark, zagen hun park, en in het kielzog daarvan hun buurt, wel erg druk en lawaaiig worden.

Het herzien van het locatieprofiel is voor ons dan ook een zeer belangrijk moment om te pleiten voor ons park. Want ons park is geen evenemententerrein, is geen verdienmodel, is geen overlast-producent. Ons park is een open groene en ecologische long van de stad waar mooie activiteiten plaatsvinden die passen bij het groene karakter, die passen bij de buurt, die passen bij het normale leefritme van Amsterdammers die in de buurt wonen en voor wie het park een onmisbaar deel is van dat leefritme.

Het is niet heel moeilijk om het met die stelling eens te zijn. Wat wel moeilijk kan zijn is dat uitgangspunt ook toe te passen in het beleid, en keuzes durven maken. En dat is waar het nu om gaat. Durft het bestuur keuzes te maken die recht doen aan die uitgangspunten?

Want we houden allemaal van een feestje hier, een evenement daar; maar hoeveel evenementen kan een park en de mensen daarin en naast er achter elkaar aan? En met hoeveel overlast in geluid, verkeer, afval en drukte?

We horen regelmatig de stelling dat het Westerpark nou eenmaal een evenemententerrein is, cq zo bedoeld is. Ten eerste is dat onjuist; het is nooit zo bedoeld; het is een park – waarin ook evenementen plaats kunnen vinden. En ten tweede: het park wordt alleen maar drukker en drukker. En als we de plannen van het stadsbestuur bezien in de nota ‘Een toekomstbestendig Westerpark’ wordt dat eerder meer dan minder. Dat vraagt dus om daarbij passend beleid; en inzien dat verandering nodig is. Het Westerpark is bedoeld voor groen en recreatie. Het grote grasveld is altijd in gebruik, gewoon met parkbezoekers; het is geen plek die alleen gebruikt wordt voor evenementen. Het een evenemententerrein noemen is écht bezijden de bedoeling en de werkelijkheid.

Voor ons als Vrienden van het Westerpark staat als een paal boven water dat doorgaan op de voet van het huidige locatieprofiel dus geen optie is. We hadden en hebben de hoop dat het stadsdeelbestuur dat met ons eens is, maar zien in het nu voorliggende advies te weinig of de verkeerde keuzes daarin. We vinden het een  teleurstellend advies en vragen  de stadsdeelcommissie te adviseren om voor het Westerpark een beter en duidelijker locatieprofiel neer te zetten. Daarbij willen wij aanpassing op een aantal onderwerpen:

  1. Aantal evenementen
  2. Duur en grootte evenementen
  3. Type evenementen
  4. Balans-maatstaf
  1. Aantal evenementen

Het huidige aantal is 123 evenementsdagen, onderverdeeld in maxima voor de schaal van de evenementen. Dat aantal is ook nu weer opgenomen in het advies van de bestuurder aan de stadsdeelcommissie. Wij snappen hier echt niets van; waarom nog steeds 123? Hoe kan je keuzes maken op basis van de nieuwe uitgangspunten als je niet aan één van de oude en nog steeds gehanteerde centrale knoppen durft te draaien? Want laten we reëel zijn; het gaat niet om blind staren op aantallen; het gaat om impact. Want met 123 evenementsdagen is het park feitelijk veel meer dagen bezig; er komen nog op-en afbouwdagen bij, aanvoer van materiaal etc. Die impact op het park moet naar beneden en het aantal is de meest duidelijke, zichtbare en juridisch harde manier om dat te doen. Dus het kan niet anders dan aan die knop te draaien!

Wij stellen voor dit naar beneden bij te stellen naar 90. Dit aantal is wat ons betreft hard gekoppeld aan de overige wijzigingen die wij voorstellen. Als u die te ver vindt gaan, dan vinden wij 90 ook te ver gaan en willen wij een maximum van 75 evenementsdagen.

  1. Duur en omvang evenementen

Wat is eigenlijk een evenement?

Dat het stadsdeelbestuur in haar brief voorstelt om ook het gebruik van de openbare ruimte door tenten e.d. als evenementen te beoordelen zien wij positief. Wij gaan er daarbij van uit dat dat voor alle evenementen geldt; groot en klein.

Wat is een groot evenement?

Dat gaat wat ons betreft om meer dan alleen het aantal bezoekers op hetzelfde moment. Het gaat om het aantal over de dag/het evenement heen én om de impact die dat aantal heeft op het park en de omgeving. Rollende Keukens is een groot evenement: het neemt veel ruimte, het genereert veel verkeer, en het zijn heel veel mensen die af en aan gaan gedurende meerdere dagen. Ondanks dat het meerdere muziekpodia heeft, telt het officieel niet als ‘muziekevenement’.

Wij willen dat ‘grootschalige evenementen’ over meer gaat dan alleen aantallen bezoekers. Hierbij moet ook in beschouwing worden genomen: ruimtebeslag in het park, verkeersdrukte. NB ruimtebeslag is groter dan alleen het evenement zelf; bijvoorbeeld de fietsenstalling op de boulevard  in het park neemt veel ruimte in beslag.

Wij stellen voor:

Maximaal 6 grote en 10 middelgrote evenementen per jaar. (NB Daarmee hebben we al het dubbele aantal van de andere parken in Amsterdam )

Als groot evenement geldt dan de definitie: >10.000 bezoekers per dag óf een groot ruimtebeslag van het park óf met grote verkeersstromen óf  met een geluidsniveau van (max) 80db. Deze criteria dienen uiteraard nader gespecificeerd te worden en zo juridisch hard en houdbaar gemaakt te worden. Dat lijkt ons zeker mogelijk. De criteria van middelgrote evenementen blijven gelijk ten opzichte van het huidige locatieprofiel.

  1. Type evenementen

De voorstellen die gedaan worden om een inhoudelijke beoordeling toe te laten als criterium voor het locatieprofiel en daarbij te richten op ‘kraamkamer’ activiteiten juichen we zeer toe.  De vraag is echter hoe en wanneer dat wordt toegepast. Ook het huidige locatieprofiel maakt een inhoudelijke beoordeling al mogelijk, maar alleen bij te veel aanvragen. We nemen aan dat hier dan een schep bovenop wordt gedaan en dat bij alle aanvragen deze inhoudelijke beoordeling mogelijk wordt. De juridische hardheid hiervan is van groot belang en moet goed worden vastgelegd. Daarbij zien we dat  de Programmaraad een belangrijke – adviserende – stem krijgt.  Dat kan echter het (gemandateerde) stadsdeelbestuur niet ontslaan van de plicht ook op andere wijze hierover de buurt te horen en te betrekken. De Programmaraad heeft immers geen verantwoordingsplicht naar de buurt.

Wij stellen voor dat de inhoudelijke beoordeling een harde, juridisch houdbare, voorwaarde wordt in het locatieprofiel en dat de programmaraad en het stadsdeel de plicht hebben om ook de buurt in bredere zin hierbij te betrekken en te horen.

  1. Balans maatstaf

Een locatieprofiel moet handvaten geven om de balans te brengen tussen het plezier van de één en de (over)last van de ander. Uit alle onderzoeken in de buurt blijkt dat iedereen blij is met het park en niet tegen evenementen is. Maar tegelijkertijd ook een aantal problemen en last daarvan ondervindt. Deze problemen (de ‘last’) moeten ook geadresseerd worden in het locatieprofiel.  We zien in de buurt vier thema’s en als Vrienden van het Westerpark voegen we daar graag, als belangenbehartiger van het groene park, een vijfde aan toe.

  1. Toenemende drukte in en buiten het park (verkeer, mensenmassa);
  2. Afval en rotzooi in het park en op straat;
  3. Afsluiting van delen van het park (dus niet kunnen recreëren);
  4. Geluidsoverlast;
  5. Schade aan het groen.

Het advies wat nu voorligt doet niet aan al die onderwerpen recht.

Een gemiste kans vinden wij. Worden verkeersstromen meegenomen als criterium (zie ons voorstel hierboven om dat wel te doen).  Wordt zorg voor de buurt meegenomen als criterium? Is het, gezien het grote aantal evenementen in het park vergeleken met andere parken in Amsterdam,  logisch om op punten als geluid en groen alleen de ondergrens van het algemene stadsbrede locatieprofiel te hanteren? Retorische vragen uiteraard. We hoeven hier en nu daarover niet uitgebreid in te staan, want  er ligt een  actieplan wat het stadsdeel, naar aanleiding van het bijna-100-punteplan, heeft opgesteld. Dat  besteedt hier wel (meer) aandacht aan, maar waar zijn die onderwerpen nu het ook gaat om de juridische afdwingbaarheid? En dus als criterium om ook ‘Nee’ kunnen zeggen tegen organisatoren als dat niet geregeld is?  En waarom doet stadsdeel West, juist vanuit die ervaring, geen uitspraak over het algemene deel van het locatieprofiel?

Het advies naar de burgemeester schiet daarom echt te kort zonder deze onderwerpen mee te nemen en zo, via het locatieprofiel, ook hard en juridisch afdwingbaar te maken.

Wij stellen voor dat er meerdere criteria die recht doen aan het vijftal genoemde onderwerpen om te zorgen voor balans in het advies aan de burgemeester wordt meegenomen. Het bijna-100-puntenplan kan hierbij als basis dienen.

Tot slot

Zoals nu wordt voorgesteld dat de evenementen in het Westerpark ruimte moeten bieden aan nieuwe initiatieven en als een kraamkamer kan dienen voor culturele innovatie willen wij ook graag ons locatieprofiel als kraamkamer voor het omgaan met evenementen in de publieke ruimte wordt neergezet. Doe meer voor het Westerpark; naast inhoudelijke (nog juridisch onzekere) knoppen voor evenementen, minder dagen óók op zoek naar meer balans-criteria. Vernieuw en ontwikkel zodat balans niet alleen een woord is maar zichtbaar wordt gemaakt.